زایمان طبیعی چیست؟
طبق اصول پزشکی، زایمان طبیعی نوعی زایمان است که در آن خروج نوزاد از طریق کانال واژن مادر انجام میشود و از داروهای ضددرد (مانند مسکنهای اپیدورال) و هیچگونه مداخلات پزشکی مصنوعی (مانند نظارت بر قلب جنین) استفاده نمیشود. بههمیندلیل، برای تسکین درد مادر پزشک بهسراغ تکنیک‌های آرام‌سازی و تنفس کنترل‌شده میرود.
معمولا زنان با حاملگیهای کم خطر را برای پیشگیری از بروز خطرات احتمالی تجویز داروها انتخاب می‌کنند. به عنوان مثال، داروهای ضددرد میتوانند بر سرعت روند زایمان تأثیر بگذارند و باعث کاهش فشار خون یا ایجاد حالت تهوع در مادر شوند. از طرفی، بسیاری از زنان در طول زایمان طبیعی احساس قدرتمندی و پس از آن احساس موفقیت دارند.
در طول یک زایمان طبیعی چه اتفاقاتی میافتد؟
اگر قصد دارید نوزاد خود را در بیمارستان یا کلینیک به دنیا بیاورید، پزشک یا ماما می‌تواند به شما در انتخاب بهترین زمان برای مراجعه کمک کند. اگرچه ممکن است در چند ساعت باقیمانده برای اطمینان از اینکه همه چیز بهخوبی پیش میرود به طور مداوم تحت نظر باشید، اما روند زایمان شما القا یا تسریع نمیشود مگر اینکه از نظر پزشکی ضروری باشد.
هنگامیکه بدن شما آماده است، زایمان طبیعی را در موقعیتی که برای شما راحتتر است انجام خواهید داد. بدون مداخله پزشکی، دهانه رحم شما به طور طبیعی گشاد میشود و به شما دارویی برای تسریع زایمان داده نمیشود. بههمیندلیل، نسبت به زایمان سزارین مدت زمان بیشتری طول میکشد.
میزان درد زایمان نیز برای همه خانمها یکسان نیست. خوشبختانه در حال حاضر انواع مختلفی از روش‌های تسکین درد وجود دارد که میتوان به کمک ماما آنها را انجام داد. مواردی چون:
- تکنیک‌های تنفس
- ماساژ دادن
- دوش آب گرم یا حمام بسته به آنچه مرکز زایمان شما ارائه میدهد. ممکن است بتوانید در وان زایمان کنید.
- هیپنوتیزم
- یوگا
- مراقبه
- تکنیک‌های حواسپرتی برای از بین بردن تمرکز از درد مانند گوش دادن به موسیقی آرامشبخش
- قرار دادن پد حرارتی یا کیسه یخ
- استفاده از توپ زایمان
- طب فشاری
- حمایت عاطفی
در بیشتر موارد، شما می‌توانید بلافاصله پس از تولد در کنار نوزاد بمانید و در صورت تمایل بهمحض اینکه آماده شدید شیردهی را شروع کنید.
مدت زمان بهبودی بعد از زایمان طبیعی
مدت زمان بهبودی پس از زایمان به خود فرد بستگی دارد. احتمالا برای چند روز درد و خونریزی واژینال خواهید داشت. نشستن روی کیسه یخ می‌تواند کمککننده باشد. بسیاری از زنان طی شش تا هشت هفته احساس بهبودی کامل می‌کنند، اما برای برخی دیگر ممکن است ماه‌ها طول بکشد.
از خودتان مراقبت کنید و تا جاییکه می‌توانید استراحت کنید تا زمانیکه به طور کامل بهبود پیدا کنید. بهتر است بدانید که مشاهده علائم زیر می‌تواند نشانه بروز یک عارضه پس از زایمان باشد:
- خونریزی شدید واژینال
- تب شدید
- سرگیجه یا غش کردن
- سردرد شدیدی که از بین نمیرود
- احساس درد هنگام ادرار کردن
- بروز درد و تورم در پاها
- درد شکمی که بدتر میشود
در این شرایط حتما به پزشک متخصص زنان و زایمان خود مراجعه کنید.
مزایا و فواید زایمان طبیعی
از مزایای زایمان طبیعی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- بیشتر تکنیک‌های زایمان طبیعی تهاجمی نیستند، بنابراین احتمال آسیب یا بروز عوارض جانبی کمی برای شما یا کودکتان وجود دارد.
- برخلاف سزارین هوشیار هستید و می‌توانید در فرآیند زایمان و پس از آن شرکت کنید.
- به مداخلاتی مانند تزریق اکسیتوسین برای قوی‌تر کردن انقباضات و سونداژ مثانه نیاز ندارید.
- شریک زندگی شما می‌تواند در این فرآیند مشارکت داشته باشد و با هم روی مدیریت درد کار کنید.
- برخلاف زایمان سزارین، درد طی چند ساعت بعد از زایمان طبیعی فروکش میکند و امکان نگهداری و شیردهی به نوزاد برای شما فراهم میشود.
خطرات و عوارض احتمالی زایمان طبیعی
احساس درد و ناراحتی در طول زایمان طبیعی قابل انکار نیست. خطر عوارضی مانند از دست دادن خون زیاد یا مشکلات بند ناف نیز وجود دارد و تشخیص یا درمان این عوارض بدون مداخله پزشکی ممکن است دشوارتر باشد. بههمیندلیل، افرادیکه حاملگیهای کمخطر دارند بهترین کاندید برای زایمان طبیعی هستند. اگر دارای فاکتورهای زیر هستید، احتمالا بارداری پرخطری دارید و بهتر است در صورت لزوم بهسراغ زایمان طبیعی نروید:
- سن شما بیشتر از 35 سال است.
- در دوران بارداری مدام الکل یا مواد مخدر مصرف کردهاید.
- قبلا روی رحم خود جراحی مانند سزارین داشتهاید.
- شرایط پزشکی مانند دیابت، پرهاکلامپسی یا مشکلات انعقاد خون دارید.
- حامل بیش از یک جنین هستید.
- در دوران بارداری عوارض خاصی مانند محدودیت رشد جنین یا مشکلات جفت داشتهاید.
سخن آخر
پزشک متخصص زنان و زایمان می‌تواند به شما در درک بهتر روند زایمان و آنچه انتظار دارید کمک کند. اگر به زایمان طبیعی علاقه دارید، با وی در مورد اینکه آیا این روش برای شما مناسب است یا خیر و بهترین راه تسکین درد آن صحبت کنید.
منابع:
https://www.webmd.com/women/features/natural-childbirth-options
https://www.verywellfamily.com/guide-to-natural-childbirth-2759276
https://kidshealth.org/en/parents/natural-childbirth.html
https://www.healthline.com/health/pregnancy/natural-birth
https://www.babycenter.com/pregnancy/your-body/natural-childbirth_174